Χορευτικη Παιδεία

«Χορευτική Παιδεία»

Πώς σήμερα πολλά πολιτιστικά σωματεία και σχολές χορού αποδίδουν τους παραδοσιακούς χορούς;

Είναι γεγονός πως σε ελάχιστες περιπτώσεις δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην ιστορία, την παράδοση, την καταγραφή, ανάδειξη και τεκμηρίωση. Τούτο οφείλεται κυρίως στους εξής λόγους: α) στην έλλειψη χορευτικής παιδείας από τους αδαείς υπεύθυνους που έχουν απλά παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια β) στη «τουριστικοποίηση» της παράδοσης καθώς αρκετοί χορευτές πληρώνονται χορεύοντας γ) στην έλλειψη ουσιαστικής συνεργασίας και ευγενούς άμιλλας μεταξύ και των χοροδιδασκάλων και των συλλόγων και δ) στην μετατροπή του χορού ως επάγγελμα από ανειδίκευτους, επίδοξους «χοροδιδασκάλους» που απλά έχουν φυσικό ταλέντο στο χορό και το εκμεταλλεύονται οικονομικά.

Έτσι λοιπόν βλέπουμε στις παραστάσεις αλλά και στα γλέντια από γυναίκες και άντρες πολλά και έντονα τρεχαλητά και φούρλες, σάλτα και τσακίσματα. Όσον αφορά το χορευτικό ήθος, ευκαιρίας δοθείσης, δήθεν ταλαντούχοι χορευτές αναρριχώνται με απύθμενο θράσος και ανύπαρκτη ανθρωποπλαστική παιδεία σε συλλόγους, σωματεία και πολιτιστικά κέντρα. Παιδεία χωρίς βάσεις σημαίνει οικοδομή πάνω στην άμμο, δήλωσε δικαίως ο μεγάλος Αδαμάντιος Κοραής

Ο χορός υπήρξε ανέκαθεν βασικό και αναπόσπαστο κομμάτι της αγωγής των νέων στην Αρχαία Ελλάδα καθώς ήταν μέρος της βασικής τους εκπαίδευσης. Αξίζει να θυμηθούμε πως η στρατιωτική εκπαίδευση των νεαρών Σπαρτιατών στην αρχαία Σπάρτη περιελάμβανε και τον χορό. Σημάδια έντονης ύπαρξης του χορού υπάρχουν σε όλη την ελληνική Μυθολογία, στην Αρχαία και την Νεώτερη ελληνική Ιστορία. Τα ευρήματα που περιέχουν χορό είναι πολλά και υπάρχουν παντού σε όλη την Ελλάδα. Ο χορός στην Ελλάδα πάντα θεωρείτο μέσο έκφρασης, πνευματικής καλλιέργειας και σωστής σωματικής ανάπτυξης.

Στη σύγχρονη Ελλάδα η χορευτική αγωγή δεν έχει θέση πουθενά στην δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση. Ο χορός πλέον θεωρείται είδος πολυτελείας που αφορά μόνο στη διασκέδαση και απευθύνεται σε λίγους γιατί δεν συμπεριλαμβάνεται καμία μορφή μουσικοκινητικής αγωγής είτε εκτός των ωρών του σχολικού προγράμματος ή την ώρα της γυμναστικής. Δυστυχώς σε σχέση με την θέση που έχει ο χορός στην ζωή των μαθητών σε άλλες χώρες, στην χώρα μας υπάρχει μεγάλη υστέρηση.

 Όταν οι απαιτήσεις του σχολείου δεν είναι τόσο μεγάλες, η δημιουργία του τμήματος χορού ξεκινά συνήθως με την πρωτοβουλία του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων, σε κάποιες περιπτώσεις και του ίδιου του διευθυντή του σχολείου ακόμη κι εκτός του σχολικού ωραρίου. Σε κάποιες περιπτώσεις, ένα μέρος της ώρας της γυμναστικής αφιερώνεται στη διδασκαλία παραδοσιακών χορών όπου στην πλειονότητα της αντιμετωπίζεται με γελοιοποίηση, διακωμώδηση και τελικά χάσιμο χρόνου. Άλλωστε οι «γέροι» και οι γυναίκες μαθαίνουν συνήθως τους βαρετούς και ξεπερασμένους παραδοσιακούς χορούς. Πολλές φορές, το επίπεδο και η ποιότητα της διδασκαλίας ενός παραδοσιακού χορού είναι εξ’ αρχής καταδικασμένα, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του χοροδιδασκάλου, αφού η εκπαίδευσή του στον χορό μπορεί να είναι ελλιπής ή πολύ γενικευμένη εφόσον χρειάζεται απαραίτητη και συνεχής εξειδίκευση. 

Καλώς ή κακώς αυτή είναι η θέση του χορού στην Ελλάδα. Ίσως κάποτε βρεθεί ο κάποιος που θα θυμίσει σε όλους μας την θέση που πριν πολλούς αιώνες κατείχαν οι μουσικοκινητικές τέχνες και να αποκατασταθεί η χαμένη αξιοπρέπεια του παραδοσιακού χορού και της σημασίας του στην παιδεία.

---

Επιμέλεια: Χριστίνα Παλακίδου

Γραμματέας Συλλόγου Φίλων Κρητικής Παράδοσης «Ξαστεριά» Θέρμης