14η Μαΐου 1920 – Απελευθέρωση και Ένωση της Θράκης

Αληθώς μεγαλειώδης η είσοδος του εθνικού στρατού εις την πόλιν μας
και αληθώς συγκινητική η γενομένη προς αυτόν υποδοχή…

Λίαν πρωϊ οι κώδωνες ηχούν χαρμοσύνως, κύματα δε κόσμου εξεχύνοντο
προς την είσοδον της πόλης, όπως υποδεχθούν τον ελευθερωτήν στρατόν…

Είναι η ημέρα που ένα τμήμα του ελληνικού στρατού ξεκινώντας από τη Ξάνθη (Παμίκος Ζυμβρακάκης) εισέρχεται στη Κομοτηνή ενώ ένα άλλο τμήμα (Κωνσταντίνος Μαζαράκης – Αινιάν) ξεκινώντας με πλοία από το λιμάνι των Ελευθερών Καβάλας αποβιβάζεται στο λιμάνι του Δεδέαγατς (σημερινή Αλεξανδρούπολη) και απελευθερώνουν απ΄ άκρου σε άκρον όλο το χώρο της Δυτικής Θράκης και τον ενσωματώνουν στο Ελληνικό Κράτος.

Η πολύπαθη Θράκη (Ανατολική και Δυτική) , με τους αγέρωχους Θρακιώτες , έπειτα από πολλά δεινά (βλέπε Τούρκοι , Βούλγαροι, Σύμμαχοι) και πολλά έτη, απελευθερώνεται και ενώνεται με την Μητέρα Ελλάδα. Ενώ, η υπόλοιπη Ελλάδα είχε σχεδόν ενωθεί με έναρξη τον επαναστατικό αγώνα του 1821 τα ηπειρωτικά , η Πελοπόννησος, η Στερεά, η Θεσσαλία και άλλες περιοχές, 1912 η Θεσσαλονίκη, εν τούτοις η περιοχή της Θράκης άργησε …

H αυτοσχέδια Ελληνική Σημαία με αποτυπωμένες ημερομηνίες σταθμούς για την Θράκη

Ας δούμε την χαρμόσυνη, την λεβέντικη πλευρά της απελευθέρωσης όπως την κατέγραψε η ιστορία, η υποδοχή του Ελληνικού Στρατού, οι πανηγυρισμοί, το χαρμόσυνο κουδούνισμα των καμπαναριών…

Επίσημον ανακοινωθέν του Γεν.Στρατηγείου αγγέλλει τα εξής :

«Από πρωίας σήμερον ήρχισεν η προέλασις του στρατού μας εκ του τριγώνου της Ξάνθης προς κατάληψιν της Γκιουμουλτζίνας, ήτις ήδη θα έχη συντελεσθή. Το Δεδεαγάτς κατελήφθη την 6ην πρωινήν ώραν δι΄αποβάσεως των στρατευμάτων μας. Εις τον στρατόν μας έγινεν ενθουσιώδης υποδοχή εκ μέρους των Ελλήνων και Τούρκων κατοίκων. Οι Γάλλοι παρέσχον μεγάλας ευκολίας εις τον στρατόν μας κατά την απόβασιν και κατά την κατάληψιν της πόλεως. Επί τη επισήμω αναγγελία του ευφροσύνου γεγονότος συνεκροτήθη ογκώδης διαδήλωσις υπό του ενθουσιώντος λαού ενταύθα. Η πόλις πανηγυρίζει. Οι κώδωνες όλων των ναών σημαίνουν χαρμοσύνως. Ως είναι φυσικόν ο στρατός μας προελαύνει.»

Εφημερίδα «Ακρόπολις»«Η προέλασις του στρατού μας εις Θράκην. Γκιουμουλτζίνα και Δεδέαγατς κατελήφθησαν. Ακράτητος ενθουσιασμός και πλήρης τάξις».

Εφημερίδα «Ακρόπολις» 15 Μαΐου 1920 με δίστηλο τηλεγράφημα του ανταποκριτή της  αναγγέλλει:
«Ήρχισεν χθες η προέλασις του ελληνικού στρατού εις Θράκην. Κατελήφθη η Γκιουμουλτζίνα και το Δεδέαγατς. Αρχηγός του αποβιβασθέντος εις Δεδέαγατς στρατού είναι ο υποστράτηγος κ. Μαζαράκης και του εισελθόντος εις Γκιουμουλτζίνα ο υποστράτηγος κ. Παμίκος Ζυμβρακάκης».

Εφημερίδα ΕΣΤΙΑ 15-5-1920«Η πόλις του Δεδεαγάτς κατελήφθη την 6 πρωινήν σήμερον δι΄αποβάσεως τμημάτων του Στρατού μας. Ουδέν απολύτως επεισόδιον εσημειώθη, δεν ερρίφθη δε ουδέ εις πυροβολισμός. Ο ενθουσιασμός σύμπαντος του πληθυσμού της πολεως είνε απερίγραπτος. Έλληνες και Τούρκοι υποδέχονται μετά χαράς τον στρατόν μας, εκδηλούντες την ανακούφισιν των και εκφράζοντες την πεποίθησιν των περί της εξασφαλίσεως της ευημερίας των υπό την Ελληνικήν διοίκησιν. Οι Γάλλοι παρέσχον πάσαν δυνατήν ευκολίαν διά την απόβασιν των Ελληνικών στρατευμάτων και την κατάληψιν της πόλεως. Μετά την κατάληψιν του Δεδεαγάτς ισχυρά τμήματα ήρχισαν προχωρούντα προς βορράν προς κατάληψιν του Φερετζικ, του Σουφλίου, του Διδυμοτείχου και άλλων σημείων ΒΑ.»

Εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ 14-5-1920 
«Η Βουλγαρία ειδοποιήθηκε δια την κατάληψιν της Θράκης υπό της Ελλάδος. Η Κυβέρνηση της Σόφιας εξοπλίζει τους χωρικούς. Οι Τούρκοι και οι Βούλγαροι Θράκης αναγνωρίζουν το Ελληνικό καθεστώς. Δηλώσεις των προς τον κ. Βαμβακά»

Εφημερίδα ΑΘΗΝΑΙ 14-5-1920 
«Γκιουμουλτζίνα 13. Ο Βαμβακάς εγκατέστησεν ήδη τας ελληνικάς αρχάς εις το παραδοθέν Διοικητήριον της Γκιουμουλτζίνας. Η καθόλου παράδοσις λήγει όσον ούπω. Από της μεσημβρίας της Παρασκευής θα αρχίση καθαρώς η λειτουργία των ελληνικών υπηρεσιών και ο κ. Σαρπύ θέλει παραδώσει την διοίκησιν της Θράκης εις τον Έλληνα διοικητήν. Οι προϊστάμενοι των άχρι τούδε υπηρεσιών υπεχρεώθησαν να παραμείνουν πλησίον των Ελλήνων τοιούτων μέχρι της 28ης Μαΐου δια να παρέχουν τας αναγκαίας πληροφορίας. Χθές αφίκετο ο Διοικητής της χωροφυλακής ταγματάρχης Καλλιάνης….»

Eφημερίδα «Μακεδονία» κάτω από τον τίτλο «Συνεχίζεται η κατάληψη της Θράκης», δημοσιεύει εκτενή ανταπόκριση από την Κομοτηνή «Αληθώς μεγαλειώδης η είσοδος του εθνικού στρατού εις την πόλιν μας και αληθώς συγκινητική η γενομένη προς αυτόν υποδοχή……. Λίαν πρωϊ οι κώδωνες ηχούν χαρμοσύνως, κύματα δε κόσμου εξεχύνοντο προς την είσοδον της πόλης, όπως υποδεχθούν τον ελευθερωτήν στρατόν. Από της 6,30 π.μ. όλαι αι κοινοτικαί αρχαί, Ελληνικαί, Τουρκικαί, Εβραϊκαί, Αρμενικαί, μηδέ των Βουλγαρικών εξαιρουμένων εξήλθον προς προϋπάντησιν του Ελληνικού στρατού….».

Ανακοινωθέν της 14ης Μαϊου 1920 του στρατιωτικού γραφείου τύπου αναφέρει: « Η Μεραρχία Σερρών ηγουμένου του αντιστράτηγου κ. Ε. Ζυμβρακάκη εισήλθε μετά μεγάλης τάξεως και επιβλητικότητας εις Γκιουμουλτζίναν ( τα βυζαντινά Κουμουτζηνά) γενομένη ενθουσιωδέστατα δεκτή υπό του πληθυσμού. Παρίσταντο οι πρόεδροι όλων των κοινοτήτων μηδέ των Βουλγάρων εξαιρουμένων. Πλήρης ησυχία και τάξις επικρατεί. Οι σιδηρόδρομοι κυκλοφορούν ελευθέρως»!

Σύντομη Αναδρομή  :

Η 9η Μεραρχία Σερρών, η οποία βρισκόταν στην κοιλάδα του Νέστου, με διοικητή τον Επαμεινώνδα Ζυμβρακάκη, θα καταλάβει τις διαβάσεις προς τη Βουλγαρία και θα συγκεντρωθεί στη Γκιουμουλτζίνα (Κομοτηνή).

Μια νηοπομπή, από είκοσι δύο φορτηγά πλοία, αποβιβάζει τη Μεραρχία Ξάνθης, με διοικητή το στρατηγό Κωνσταντίνο Μαζαράκη-Αινιάν, στο Δεδέαγάτς. Γίνεται η υποστολή της γαλλικής σημαίας και η έπαρση της ελληνικής. Ο αστυνομικός διευθυντής Κ. Δανιήλ παραδίδει την πόλη.

Η πόλη αποκτά το πρώτο της ελληνικό όνομα, Νεάπολη. Δεν θα προλάβει όμως να ακούσει σε αυτό, επειδή οι τοπικές αρχές αποφασίζουν να την ξαναβαφτίσουν.

Την ονόμασαν Αλεξανδρούπολη προς τιμήν του βασιλιά Αλέξανδρου, ο οποίος πηγαίνοντας να απελευθερώσει την Αδριανούπολη, πέρασε από την πόλη.

Στις 10 Αυγούστου 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών, σύμφωνα με την οποία και μεταξύ άλλων, στην Ελλάδα παραχωρούνταν η Θράκη από την οποία η Βουλγαρία παραιτούνταν οριστικά από κάθε δικαίωμά της σε αυτή, καθώς και τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος.

Μετά την εκδίωξη από την Μικρά Ασία του Ελληνικού στρατού από τον Τουρκικό, στις 24 Ιουλίου 1923 με την Συνθήκη της Λωζάνης έγινε αναπροσαρμογή της συνθήκης των Σεβρών, όπου τέθηκαν και επικυρώθηκαν τα σύγχρονα όρια μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και η Δυτική Θράκη παραχωρήθηκε οριστικά στην Ελλάδα, αλλά η Ανατολική Θράκη και τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος παραχωρήθηκαν στην Τουρκία.

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ – ΟΙ ΘΥΜΙΣΕΣ ΜΑΣ ΚΑΝΟΥΝ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΩΣ ΕΘΝΟΣ

ΠΗΓΗ:xoreytis.gr