Tο τραγούδι «πώς το τρίβουν το πιπέρι» είναι σκωπτικό και ακούγεται
κυρίως την περίοδο της αποκριάς, αλλά και σε τοπικά πανηγύρια σε διάφορα μέρη
της Ελλάδας.
Ο τραγουδιστής σε κάθε στροφή αναφέρει διαφορετικό σημείο του σώματος με
το οποίο οι χορευτές πρέπει να «τρίψουν» το πιπέρι. Ένας άντρας στέκεται από
πάνω τους και τους επιβλέπει και αν δεν τρίβουν σωστά το πιπέρι, τους χτυπάει
με ένα ραβδί ή μαστίγιο.
Πώς το τρί βλάχα μου καλή, πώς το τρίβουν το πιπέρι;
Πώς το τρίβουν το πιπέρι του
διαβόλου οι καλογέροι;
Με το γό βλάχα μου μωρή, με το γόνατο το τρίβουν.
Με το γόνατο το τρίβουν και το
ψιλοκοπανίζουν.
Άιντε σηκωθείτε παλληκάρια με σπαθιά και με χαντζάρια.
Με την μύ βλάχα μου μωρή, με την μύτη τους το τρίβουν.
Με την μύτη τους το τρίβουν και
το ψιλοκοπανίζουν.
Άιντε σηκωθείτε παλληκάρια με σπαθιά και με
χαντζάρια....
«Επί Τουρκοκρατίας και κατά το 1804 – 1805, σ’ ένα μοναστήρι του Μοριά κατέφυγαν και κρύφτηκαν για να βρουν άσυλο, ένα μικρό μπουλούκι κλεφτών της περιοχής. Οι Τούρκοι είχαν τις πληροφορίες, ότι κρύβονταν οι κλέφτες και μια μέρα αποφάσισαν να επέμβουν και να τους σκοτώσουν.Ο ηγούμενος και οι καλόγεροι είχαν λάβει τ’ απαραίτητα μέτρα για παν ενδεχόμενο διότι γνώριζαν ότι κάποια ημέρα αργά η γρήγορα θα ΄ρθουν οι τούρκοι. Γι’ αυτό το λόγο είχαν μεταμφιέσει, τους κλέφτες σε καλόγερους, ήσαν πολύ καιρό αξύριστοι, φορούσαν κανονικά ράσα και κάτω από αυτά έκρυβαν τ’ άρματά τους.
Όταν λοιπόν έφθασαν τα τουρκικά αποσπάσματα μαζεύτηκαν σ’ ένα μέρος που το χρησιμοποιούσαν για αλώνια, εκεί κάθισαν όλοι στα γόνατα και έκαναν πως με τα μέλη του σώματός τους, ότι έτριβαν το πιπέρι (εννοείται το μαύρο πιπέρι που εισάγονταν σε κόκκους). Όταν μπήκαν οι Τούρκοι στον περίβολο της μονής και ρώτησαν τον ηγούμενο για κλέφτες αυτός έκανε τον αδιάφορο, δηλαδή, ότι δεν γνωρίζει απολύτως τίποτα, αλλά ούτε είδε, ούτε και άκουσε για κλέφτες στην γύρω περιοχή.
Ο Τούρκος τσαούσης με τους στρατιώτες του, όταν είδε τους καλόγερους που κάθονταν στα γόνατα και έκαναν συντονισμένες κινήσεις απόρησαν μιας και τους ήταν άγνωστο αυτό το σκηνικό. Ο ηγούμενος, είπε ότι τους έχει τιμωρήσει για ανυπακοή. Η τιμωρία ήταν το «παίδεμα»* ώστε να τρίβουν το πιπέρι πότε με τα γόνατα, πότε με τη μύτη, με την γλώσσα, πότε με το σαγόνι και πότε με τα οπίσθια, φύσει αδύνατον να πραγματοποιηθεί μ’ αυτόν τον τρόπο η τριβή του κόκκου του πιπεριού.
-Σημειωτέον ότι το πιπέρι λόγω της σκληρότητάς του τρίβονταν με τους παραδοσιακούς χερόμυλους.
Ήσαν τόσο καλά εκπαιδευμένοι σε αυτό το θέατρο που έπαιζαν μπροστά στους Τούρκους, ώσπου αυτοί και ο τσαούσης (αστυνόμος), ξεκαρδίστηκαν από τα γέλια, με τα καμώματα των καλόγερων. Καθώς όμως παράτησαν τα όπλα τους από τα γέλια και από οικειότητα προς τους καλόγερους ο ηγούμενος είπε τραγουδώντας: «Για σ’κωθείτε παλικάρια, με μαχαίρια και κοντάρια».
Τότε οι καλόγεροι σηκώθηκαν, με μιας τράβηξαν τα γιαταγάνια τους και κατάσφαξαν τους Τούρκους χωρίς καν αυτοί να προλάβουν να φέρουν την παραμικρή αντίσταση.
Η πονηριά του ηγούμενου και η παλικαριά των κλεφτών, έγινε θρύλος και η λαϊκή μούσα, έκανε το παραδοσιακό τρίψιμο του πιπεριού ένα τραγούδι που τραγουδήθηκε και τραγουδιέται ακόμη και σήμερα.
Σήμερα τραγουδιέται σαν σκωπτικό τις αποκριές και στα πανηγύρια. Οι χορευτές με τις συντονισμένες κινήσεις τους, δίνουν στους πανηγυριστές, ένα ιδιαίτερο τρόπο γλεντιού και χαράς με τα απαραίτητα σχόλια.
Σημειωτέον ότι το τραγούδι το χορεύουν μόνο άνδρες Όταν κάποιο μέλος από τους χορευτές δεν ακολουθεί τις κινήσεις, τότε ο αρχηγός του χορού, βγάζει την ζώνη του και τον χτυπάει στην πλάτη, ώστε ν’ ακολουθήσει τις κινήσεις των άλλων χορευτών.
-Οι γυναίκες μπορεί να στέκονται όρθιες σ’ ένα άκρο να κρατούν από ένα κόσκινο και ρυθμικά κάνουν ότι κοσκινίζουν το πιπέρι».
Πηγή: Σύλλογος Ηπειρωτών Εορδαίας
http://artopoula-ioanninon.blogspot.gr
http://www.mixanitouxronou.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου